صفرتا صد نصب درب و ریل اسانسور
تنظیم این مقاله، یک پروژه جدی و پر حجم بوده و نیاز به جمع آوری اطلاعات، منابع مطمئن، و بسیاری موارد دیگر می باشد. نظر به استقبال گسترده جهانی از آسانسورهای روم لس یا همان آسانسورهای فاقد موتورخانه ( آسانسور Machine Room Less ) که در ایران نیز از آن استقبال خوبی شده، نصب این نوع آسانسور را در حد تخصص تا مقطعی که شرایط مناسب باشد با علاقمندان مرور خواهیم کرد.
ضمن اینکه اگر مطلبی با موضوع بحث ارتباط داشته باشد ولی به این نوع آسانسور ربط نداشته باشد، تا جایی که انحرافی در بحث بوجود نیاورد، به آن موضوع هم پرداخته خواهد شد.
موضوع ایمنی و رعایت موارد ایمنی و حفاظتی در کارگاه در مراحل مختلف نصب آسانسور از ابتدا تا انتها از اهمیت فوق العاده ای برخوردار می باشد، ابتدا با موضوع ایمنی کارگاه مطلب را آغاز می کنیم:
شعاری بر روی تابلو زرد رنگ در مدخل ورودی کارگاهها نصب می شود با این متن: “اول ایمنی، بعد کار”
رعایت قوانین و الزامات و دستورات و نکات ایمنی در زمان آغاز کار نصب آسانسور در هر پروژه ای از مهمترین اصول می باشد. چند نکته مهم برای یادآوری در زیر فهرست شده است:
- مسدود کردن دهانه و درگاههای ورودی به چاه آسانسور در کلیه طبقات، به شکلی که این پرتگاه خطرناک برای کلیه افرادی که در ساختمان تردد دارند، ایمن سازی گردد.
- نوع پوشش مقابل دربها در طبقات به صورتی باشد که مانع غلت خوردن اشیاء و نخاله های ساختمانی از کف راهروها به داخل چاه باشد.
- (پرتاب اشیاء به داخل چاه یکی از مهمترین خطرات همیشه در کمین گروه نصاب آسانسور در داخل چاه می باشد و به دقت باید این مسئله مهم را زیر نظر داشته باشند)
- نصب محافظ مقابل ورودی های چاه آسانسور در کلیه طبقات
پیش بینی و تمهدات لازم برای جلوگیری از سقوط اجسام و نخاله های ساختمانی به داخل چاه آسانسور.( پوششی که در تصویر مشاهده می شود از ایمنی مناسب برخوردار نمی باشد، مخصوصا قسمت نزدیک کف راهرو، چون احتمال دارد قطعات از این نقطه به داخل چاه آسانسور پرتاب شود، لذا این قسمت باید با توری فلزی شبکه ریز یا پوشش با چوب یا ورق فلزی ایمن شود.)
- در زمان شروع بکار در چاه آسانسور همیشه با هوشیاری مراقب نکات ایمنی باشید و این نکات را به طور مداوم به کارگران حاضر در چاه آسانسور هشدار دهید.
- استفاده از کمربند ایمنی، زمانیکه در داخل چاه آسانسور روی داربست کار می کنید، الزامی است.
- (هرگز انگیزه سرعت بیشتر در کار، باعث نشود استفاده از کمربند ایمنی فراموش شود.)
- استفاده از کلاه ایمنی مناسب.
- استفاده از عینک کار در زمان استفاده از ترانس جوشکاری و فرزکاری و نظافت گرد و غبار روی برکتها، آهن کشی و…….
- استفاده از دستکش کار مناسب برای هر مقطع کاری.
- استفاده از کفش ایمنی مناسب.
- استفاده از لباس کار مناسب با نوع فعالیت.
- تامین روشنایی داخل چاه آسانسور.
- استفاده از ابزار مناسب و بر اساس نوع کار
- ( متاسفانه این فرهنگ غلط در بین بعضی از استادکاران وجود دارد که فقط با چند ابزار مختصر قصد دارند همه کارها انجام شود، و این روش را هنر می دانند، در صورتیکه این شیوه استفاده از ابزار اشتباه و غیر اصولی می باشد و دوستان گرامی باید سعی کنند برای هر کاری از ابزار مخصوص همان کار استفاده کنند.)
- در مرحله پس از اجرای آهنکشی و نصب ریل ودرب، اصولا برای انجام کارهای داخل چاه از کابین به عنوان بهترین سکو و زیر پایی متحرک استفاده می شود. در زمان استفاده از کابین آسانسور به عنوان یک سکوی متحرک(پلاتفرم) رعایت موارد زیر ضروری و الزامی است.
- همیشه در مواقعی که از سقف کابین به عنوان محل اسقرار و جایگاه ایستادن استفاده می شود، باید قبل از حرکت کابین، از نصب سیستم و عملکرد مناسب ترمز اضطراری کابین آسانسور (پاراشوت) مطمئن بود.
- برای بلند کردن و جابجایی قطعات سنگین در داخل چاه آسانسور حتما از جرثقیل زنجیری، وینچ برقی و یا حداقل از طناب و قرقره که دارای قلاب مناسب و مطمئن می باشد، استفاده شود.
- ( بعضی از دوستان و همکاران با اتکاء به توان جسمی گاهی کارهایی انجام می دهند که اصولی نیست و باید از آن پرهیز کرد، حادثه خبر نمی کند و اتفاق به یکباره حادث می شود.
- ضرب المثل مشهوری داریم که می گوید:“چرا عاقل کند کاری که باز آرد پشیمانی” متاسفانه در این کار شاید فرصتی برای پشیمانی وجود نداشته باشد. لذا تاکید می شود از قهرمان بازی در داخل چاه آسانسور جدا پرهیز شود.)
- قبل از شروع کار جوانب ایمنی محیط کار بررسی و سعی شود کار به صورت گروهی انجام شود.
- استحکام و مقاوم سازی محل ایستادن در داخل چاه آسانسور را رعایت کنند.
- تخته های زیر پا در داخل چاه به صورتی روی داربست قرار گیرد که امکان بلند شدن یکطرف آن به صورت ناگهانی وجود نداشته باشد. ( گاهی لبه تخته بیش از حد معمول از میله مهار زیر پا بیرون می زند و اگر سهل انگاری شود و پا را در این قسمت قرار دهیم تخته بلند می شود و در این وضعیت امکان سرخوردن و سقوط محتمل است.)
- از محکم بودن محل اتصال وسیله بالابر و نحوه کارکرد صحیح آن اطمینان حاصل شود.
- در زمان انتقال وسیله با ابزار فوق از مهار شدن مناسب قطعات و وسائل در موقع جابجایی مطمئن باشیم.
- (در این بخش، به علت مناسب مهار نشدن قطعات و گاها جدا شدن آن در حین بالا کشیدن، حوادث ناگواری رخ داده که توجه بیشتر به مهار مناسب و ایمن لوازم در زمان بالا کشیدن ضروری می باشد.)
- در زمانی که کابین آسانسور در حال حرکت می باشد از لمس کردن و دست زدن به قطعات ثابت در چاه آسانسور اکیدا خودداری شود.
- تمامی عملیات نصب قطعات داخل چاه آسانسور، تنظیم قطعات، سرویس و تمیز کاری اجزای داخل چاه آسانسور باید در زمانی انجام گیرد که کابین آسانسور کاملا متوقف باشد.
- قبل از هرگونه استفاده از قطعات برقی و الکتریکی، تدابیر امنیتی لازم انجام شود.
- هرگز برای بالا و پائین کردن آسانسور از کنتاکتورهای جهت بالا و پائین استفاده نشود، زیرا این عمل باعث صدمه رساندن به قطعات برقی و همچنین احتمال بروز صدمات جانی و جسمی به افراد داخل چاه خواهد شد.
- برای شروع عملیات باید سرپرست گروه به اتفاق یک نفر همراه قبل از اعزام گروه به ساختمان محل نصب، از محل بازدید و موارد زیر رابررسی و کلیه اصول ایمنی و حفاظتی و امنیتی پروژه را با دقت مرور نماید.
- نقشه کامل عملیات آهن کشی، نصب ریل و درب، و سیم کشی و راه اندازی را در اختیار داشته باشد.
- ابعاد و اندازه های مهم از قبیل طول و عرض چاه، ارتفاع و……را با نقشه کنترل کند که در آنها مغایرتی وجود نداشته باشد.
- برق سه فاز ویژه آسانسور با تابلو مخصوص و نزدیک به چاه اسانسور و ترجیحا در جوار چاه با رعایت کلیه مسائل ایمنی وجود داشته باشد.
- راه بند و مانع مناسب در مقابل کلیه دهانه های ورودی چاه اسانسور در طبقات وجود داشته باشد و موانع از استحکام لازم برخوردار و مانع نزدیک شدن افراد و پرت شدن اشیاء و نخاله ساختمانی باشد .
- سنگفرش مقابل درب طبقات انجام شده باشد و دربهای آسانسور بر اساس آن نصب گردد.
- (در صورتیکه سنگفرش انجام نشده است، خط تراز کف طبقات طی صورتجلسه ای از مهندس یا معمار یا مسئول فنی ساختمان گرفته شود و بر اساس خط تراز مذکور دربها نصب گردد.)
- دیوارهای چاه صاف و هموار و آرماتور یا زوائد دیگر در آن وجود نداشته باشد.
- کف چاه مسطح و آماده باشد
- نشت رطوبت و آب در کف چاه وجود نداشته باشد
- داربست مناسب بر اساس چیدمان ریلهای کابین و ریلهای وزنه در چاه آسانسور نصب شده باشد.
- ( نکته: داربست آسانسور حتما باید توسط گروهی اجرا شود که تجربه این کار را داشته و با آسانسور آشنا باشند و بر اساس ظرفیت آسانسور، که محل ریلها به تبعیت از آن مشخص می شود، داربست اجراء گردد و دستک ها و میل های مهار داربست، در جایی نصب شود که مانع و مزاحم عملیات نصب آسانسور نباشد)
- به طور معمول استقرار ریلهای کابین در مرکز چاه اسانسور می باشد و ریلهای وزنه در پشت آن و در قسمت انتهای مقابل دربهای طبقات، در این وضعیت باید داربست به صورتی نصب شود که هیچ مزاحمتی برای انجام نصب ریلها و براکتها بوجود نیاورد.
به دلیل شرایط چاه آسانسور شرکت نصاب آسانسور مجبور است ریلهای وزنه تعادل را به جای پشت در یکی از قسمتهای جانبی (سمت راست و یا چپ) منتقل نماید.
در این حالت در واقع ریلهای وزنه از پشت کابین به کنار کابین آسانسور جابجا می شوند و برای نصب براکتها بالاجبار با ساخت کلاف فلزی مناسب شرایط استقرار ریلهای را در این نقطه مهیا می کنند. ضمن اینکه از این کلاف برای نصب یکی از ریلهای کابین نیز استفاده می شود.
در شکل فوق کلاف ویژه نصب ریلهای وزنه و یکی از ریلهای کابین دیده می شود
۳٫ براکت ریل کابین
۵٫ ریل کابین آسانسور
۷٫ براکت ریل وزنه تعادل
۹٫ ریل وزنه تعادل
۱۱٫ براکت رابط بین دیوار (آهن کشی) و کلاف ویژه
۱۲٫ ناودانی طولی بین ریلهای وزنه و کابین
۱۳٫ ناودانی های دو طرف مخصوص نصب براکتهای ریل وزنه
در این نوع ریل گذاری نیز باید نصاب داربست چاه آسانسور رعایت فواصل مورد نیاز و اسقرار ریلها و براکت ها را لحاظ نماید.
- سقف چاه پوشیده و در برابر ورود آب باران و برف محافظت شده باشد.
- چراغهای تونلی در سراسر چاه، طبق نقشه نصب شده باشد.
- مسیر انتقال ریلهای کابین و وزنه به سمت چاه آزاد و مانعی در این مسیر وجود نداشته باشد.
- پله فلزی ورود به کف چاه آسانسور در محلی که مانع کار نصب نباشد، نزدیک به درب طبقه نصب شده باشد
تقسیم اجناس و لوازم آسانسور از محل نگهداری و انبار لوازم به:
- داخل چاه آسانسور
- موتورخانه
- طبقات
نیز از مواردی است که باید مورد توجه قرار گیرد. هدف از این بخش، چگونگی انتقال درست و اصولی اجناس آسانسور از انبار به محل نصب می باشد.
گروه نصاب باید با استفاده مناسب از ابزار حمل و نقل نسبت به جابجایی لوازم سنگین اقدام نمایند.
در پروژه های بزرگ استفاده از تاورکرین، بهترین راهکار انتقال موتورگیربکس، تابلو و دربها به موتورخانه و طبقات می باشد و در کارگاههای کوچک استفاده از بالابرهای برقی و یا وینچ نیز بهترین گزینه می باشد.
نکته مهم توجه به نوع قلاب اندازی و بلند کردن لوازم از روی زمین است.
حتما” از نحوه صحیح و درست درگیری قلاب و اجناس مطمئن شوید و سپس دستور حرکت دهید.
هیچوقت از طناب یا سیم بکسل و یا زنجیر معیوب و نامناسب برای حمل و جابجایی اجناس استفاده نشود. و نهایتا” هرگز نباید وزن بیشتر از ظرفیت، به بالابرها آویزان کرد.
در زمان حمل بار با بالابر یا جرثقیل یا تاورکرین از حضور و رقت آمد افراد و کارگران در محوطه ای که بار باید جابجا شود جلوگیری کرده و تا پایان عملیات به این نکته توجه جدی داشته باشید.
باید توجه داشت که تناسب تناژ بین بار و بالابر وجود داشته باشد.
از قرار دادن لوازم در حریم رفت و آمد کارگران، مخصوصا در فضای راه پله ها و…..اجتناب نمائید.
وسایل و لوازم و ابزار حساس و قیمتی را حتما در محیط های مقفل و مطمئن قرار دهید.
پس از پایان کار از خاموش بودن چراغهای روشنایی لوازم برقی مطمئن شوید. در پایان کار از قفل بودن و ایمن بودن محل نکهداری ابزار و لوازم نیز مطمئن شوید.
ریل آسانسور را با توجه به طول و عرض سطح مقطع آن نام می برند مثل:
- ریل T45 با ریل T50 برای وزنه تعادل آسانسور
- ریل T7و T9 و T16 و … ویژه کابین آسانسور در ظرفیت های گوناگون
- ریلهای آسانسور از فولاد ST-37 ساختمانی صلب است که باید سطح آن کاملا” صیقلی و بدون هیچگونه تاب و اعوجاج و انحنا باشد.
- ریلها با مختصات تنش کششی بیشتر از ۳۷۰ نیوتن بر میلیمتر مربع و کمتر از ۵۲۰ نیوتن بر میلیمتر مریع ساخته می شود.
ریلها بوسیله صفحاتی بنام “پشت بند ریل” به یکدیگر متصل می شوند
گرچه نیروی زیادی در مواقع:
- سوار شدن مسافر داخل کابین آسانسور
- یا حمل باربه داخل کابین آسانسور
- یا خروج مسافر و بار از کابین
- و در زمان حرکت کابین، بر ریلهای آسانسور وارد نمی شود
برای مشاهده قیمت های ریل آسانسور کلیک کنید
اما:
- زمانی که ترمز اضطراری (سیفتی گیر کابین) آسانسور فعال گردد، به ریلها فشار زیادی وارد می شود، به همین دلیل دقت در نصب ریلها و جوشکاری صحیح براکتها و همسطح سازی لبه های ریلها بر روی هم و عدم وجود پله یا زائده در نقاط اتصال ریلها به یکدیگر بسیار حساس و مهم است.
- ریلها معمولا” به صورت شاخه های ۵ متری به دو صورت گرم و سرد تولید می شوند.
- در انتها و ابتدای ریلها ۴ سوراخ جهت اتصال ریلها به یکدیگر وجود دارد، که با استفاده از “پشت بند ریل” ساخته شده از پلیتی مستطیل شکل ضخیم با ۸ سوراخ به کمک هشت عدد پیچ و مهره و راشر تخت و واشر فنری، به یکدیگر متصل می شوند.
- برای اینکه اتصال ریلها، دقیق و یکنواخت باشد، در یک سر ریل شیاری سراسری وجود دارد، در سمت دیگر ریل زبانه ای به اندازه شیار طرف مقابل، که وقتی دو ریل را روی هم قرار می دهند، به صورت نر و ماده در هم فرو رفته و باعث استقرار دقیق ریلها بر روی هم می شود.
- در قسمت انتهایی دو سر ریل، محل اتصال پشت بند به ریل تراشکاری شده و صیقلی می باشد تا کاملا” با پشت بند ریل منطبق و فیکس گردد.
شیار و زبانه دو سر ریل و سوراخهای سر ریل
(سالهای قبل از ۱۳۵۵ که در ایران شیندلر بودم، دو سر ریلهای آسانسور مسطح و صاف و فاقد زبانه و شیار بود، اما دو سوراخ به قطر تقریبا” ۴ میلیمتر و عمق ۱۰ میلیمتر در هر طرف سر ریل وجود داشت که در زمان نصب ریلها با استفاده از پین هایی به طول حدود ۲ سانتیمتر و با قطر ۴ میلیمتر که درون این سوراخها قرار می گرفت و بخشی از آن بیرون باقی می ماند تا با قرار دادن ریل دیگر روی آن با هم چفت و بست می شد و ضمن جلوگیری از لغزش ریلها، کاملا” فیکس می شدند)
- “ریلهای سنگین ویژه آسانسورهای با تناژ یا ظرفیت بالا (۳۲۰۰ کیلو یا ظرفیت ۴۰ نفر به بالا) با طول ۴ متر می باشند.”
- ریلهای آسانسور نقش راهنما و هدایت کننده کابین و فریم وزنه تعادل آسانسور را به عهده داشته و از حرکت پاندولی و حتی چرخش کابین یا قاب وزنه تعادل، در اثر عدم توزیع بار یکنواخت در سطح کف کابین و وزنه تعادل، و در به حداقل رساندن حرکت افقی و از نوسانات کابین به علت نیروهای خارج از مرکز جلوگیری می کند.
چاه آسانسور معمولا” در بعضی از نقاط دارای اعوجاج و ناشاقولی است، در بعضی دیگر “پوترها” بخشی از فضای چاه آسانسور را اشغال می کند، که باید تنگترین نقطه چاه ملاک ریل گذاری قرار گیرد
نصب ریلها بسیار مهم بوده و باید در زمان نصب آنها دقت شود کاملا” عمودی و موازی نسبت به یکدیگر اجراء گردند و هیچگونه خمیدگی، انحراف و یا قوس در هیچ نقطه آن از پائین ترین سطح کف چاه، و تا بالاترین قسمت زیر سقف چاه نداشته باشد، ضمن اینکه باید دقت کرد در زمان نصب و جوشکاری در داخل چاه از برخورد انبر جوشکاری با ریل جدآ” جلوگیری شود، چون در اثر برخورد انبر یا الکترود با ریلها، مخصوصا” در قسمت لبه ریل که اصلاحا” به خال زدن مشهور است،در آینده، باعث بروز مشکلات عدیده ای خواهد شد.
باتوجه به مهم بودن بخش اجرای درب و ریل باید روی این گفته استادکاران باتجربه و برجسته صنعت آسانسور که متاسفانه بسیار کم هستند و هراز چندگاهی یکی از آنان آسمانی می شود، تاکید ویژه داشتند، آنان می گفتند:
“درب و ریل آسانسور” یعنی: “ستون فقرات آسانسور”
ستون فقرات آسانسور، که “نصب صحیح درب و ریل” است، اگر استوار و دقیق اجراء شود، مطمئنا” تاثیر مطلوبی بر کارکرد آسانسور، در زمان بهره برداری خواهد داشت.
بسیاری از استادکاران و متخصصین این صنعت به این مطلب معتقد هستند که:
اگر آسانسوری با لوازم نه چندان مرغوب و گران، اما با درب و ریل دقیق نصب شده باشد، از آسانسوری که با لوازم مرغوب و گرانقمت جمع آوری شده، اما از نصب درب ریل خوبی برخوردار نمی باشد، بسیار بهتر سرویس می دهد و خرابی کمتری خواهد داشت.
به همین جهت پیشنهاد می کنیم، قبل از مطالعه بخش دوم “نصب ریل و درب آسانسور”حتما” قسمت اول مقاله نصب درب و ریل آسانسور را یکبار دیگر با دقت مطالعه فرمائید.
نصب آسانسور یکی از کارهای مهم و حساس و سخت و پر مسئولیت می باشد که لازم است با دقت زیاد نصب شود، بخش عمده کار نصب آسانسور معمولا” در چاه آسانسور و در ارتفاع و گاهی در پرتگاه انجام می شود، لحظه ای غفلت یا کمترین بی توجهی عواقب بسیار خطرناکی از قبیل: آسب دیدن، جراحت های شدید، قطع عضو و فلج و حتی مرگ را بدنبال دارد.
اولین و مهمترین نکته ای که باید نصاب تازه کار و حتی نصاب باتجربه در بدو ورود به کارگاه نصب آسانسور به آن توجه داشته باشد:
رعایت موارد ایمنی، دقت و هوشیاری، احتیاط و مجهز بودن به تجهیزات ایمنی است، مثل:
- کمربند ایمنی
- کفش کار مناسب با وضعیت کارگاه و نوع کار
- کلاه ایمنی
- دستکش کار
- عینک کار در اوقاتی که فرزکاری و یا جوشکاری می کند.
نصب حفاظ مقابل دربهای طبقات بسیار ضروری است
برای نصب درب و ریل، موارد زیر لازم است:
- حفاظ ایمنی مقابل دربهای آسانسور در کلیه طبقات نصب باشد.
- داربست مناسب در چاه آسانسور نصب شده باشد.
- لوازم درب و ریل به کارگاه ارسال شده باشد.
- ابزار مناسب کار
- وقتی گروه نصاب به ساختمان اعزام می شوند،وجود محلی برای انبار ابزار و قطعات مهم آسانسور، مکانی برای اسکان و صرف نهار و استراحت گروه نصاب، لازمه حضور در کارگاه می باشد.
ابزار تست و کنترل مختلفی جهت نصب ریل تولید شده که بسیار دقیق و موثر است، و شرایط نصب ریل ها را آسان نموده، متاسفانه هنوز استفاده از بسیاری از این ابزار دقیق در ایران رایج نشده و نصاب آسانسور بیشتر بر اساس روشهای سنتی و قدیمی نصب را انجام می دهند، مسئولین و دست اندرکاران صنعت آسانسور باید آموزش و شرایط استفاده از این ابزار و تجهیزات را برای گروههای نصاب مهیا نمایند.
در مورد “اجرای حفاظ جلو دربهای طبقات” و “نصب داربست چاه آسانسور“، باید به چند موضوع مهم دقت گردد:
- وجود حفاظ مناسب در مقابل تمام دربهای طبقات، از مهمترین شروط شروع کار نصاب است. (فضای خالی دربهای طبقات که در حالت عادی خطرناکترین پرتگاه در ساختمان می باشد، اگر این فضا فاقد حفاظ باشد، تا زمان اجراء و نصب تجهیرات و حفاظ ایمنی در مقابل کلیه دربها، شروع کار باید باید به تعویق افتد.)
- کلافهای داربست باید حدود ۲۰ الی ۳۰ سانتیمتر پائین تر از کف طبقات(خط تراز طبقه) نصب شده باشد.
- بین کلافهای داربست در هر طبقه یک کلاف دیگر نصب شده باشد (کلافهای نیم طبقه) یعنی در هر طبقه ۲ کلاف اجراء شده باشد، تا وقتی نصاب قصد بالا کشیدن ریلها و نصب و جوشکاری براکتها و ریل کابین و ریل وزنه را دارد، به راحتی بتواند روی کلافها مستقر و جابجا شود.
- دستکهای مهار داربست در طول چاه آسانسور، باید در نقاطی اجراء شده باشد که مزاحم شاقول اندازی و نصب ریل ها نباشد.
- برای کار روی داربست باید از تخته های زیر پایی (یا الوار) مناسب و ایمن استفاده شود، در این بخش به این نکته توجه ویژه شود که تخته ها باید طوری روی کلاف داربست قرار گیرد که دو طرف آن شرایط متعادل داشته و امکان بلندشدن (خالی کردن زیر پا و بلند شدن ناگهانی) وجود نداشته باشد.
(در این بخش بارها شاهد بروز اتفاقات ناگوار بوده ایم، که دلیل آن بلند بودن بیش از حد تخته (یا الوار) و لحظه ای غفلت نصاب که پا را در قسمتی می گذارد که زیر آن خالی است و باعث حالت الاکلنگی و بلند شدن تخته یا الوار و در نتیجه لغزش نصاب از روی آن می گردد، که اگر نصاب آسانسور از کمربند استفاده نکرده باشد، پرت شدن و یا سقوط وی حتمی است)
در بعضی از ساختمانها به دلیل موقعیت چاه و نوع آسانسور، از” آسانسور وزنه بغل” استفاده می شود، برای این سیستم نیز ابزار خاصی طراحی شده و دارای پانل تنظیمات فاصله طولی و عرضی بوده که پس از “نصب ریلهای کابین” امکان نصب سریع ریلهای وزنه تعادل آسانسور را مهیا می کند.پس از اطمینان از اجرای صحیح داربست و تامین تخته های زیرپایی مناسب در هر طبقه ای که مشغول کار می باشید، باید خود را برای اجرای شاقول اندازی آماده کرد. سیم شاقول باید فولادی، بدون تاخوردگی و ضخامت مناسب با طول چاه آسانسور انتخاب شود.
- محل انتخاب استقرار سیم شاقول در بالای آخرین طبقه با توجه به نوع آسانسور، مسافربر، باربر، بیماربر، عذابر و یا…… و با توجه به نوع درب طبقات، تلسکوپی، سانترال، لولایی و یا و….. مطابق نقشه اجرایی انتخاب می شود.
برای “نصب درب سانترال آسانسور در طبقات” ضمن استفاده از شاقول و آهن ربا، با در نظر گرفتن فواصل مساوی فریم درب با لبه ریلهای دو طرف و اندازه گیری از وسط (آکس درب) لبه پائین فریم درب با دو لبه ریلهای چپ و راست، بهترین و دقیقترین نقطه ویژه استقرار درب انتخاب می شود.
برای ” نصب ریلهای کابین و وزنه تعادل” و همچنین “نصب درب طبقات” باید به شرح زیر شاقول اندازی کرد:
- برای “نصب ریلهای کابین آسانسور” استفاده از ۲ شاقول
- برای “نصب ریلهای وزنه تعادل آسانسور” استفاده از ۲ شاقول
- برای “نصب دربهای طبقات” چند روش وجود دارد که مطمئن ترین روش پس از نصب نبشی یا ناودانی زیر درب در محل مربوطه،
- اندازه گیری سمت راست از ریلهای کابین تا چهارچوب درب طبقه
- اندازه گیری سمت چپ از ریلهای کابین تا چهارچوب درب طبقه
- اندازه گیری از نقطه آکس درب نسبت به لبه هر دو ریل کابین
- به همراه استفاده از ۴ شاقول با کمک آهن ربای نعلی شکل
- ۲ عدد شاقول بر روی دو سمت راست و چپ زیر فریم سر درب
- ۱ عدد شاقول، بالای فریم درب از سمت بیرون
- ۱ عدد شاقول، بالای فریم از سمت داخل چاه
( بعضی از نصب کاران آسانسور برای نصب دربها نیز به طور جداگانه ۲ شاقول از دو طرف چپ و راست دربها از بالا تا پائین آویزان نموده و با آن دربها را یک راستا نصب می کنند)
استفاده از آهن ربای نعلی، شاقول اندازی درب را بسیار ساده کرده
دو شاقول در دو طرف کناری زیر لبه فریم نزدیک ستون درب- تصویر سمت چپ
دو شاقول دیگر از سمت داخل و بیرون درب بر روی لبه فریم درب – تصویر سمت راست بهترین وضعیت استقرار درب در شرایط ایده آل فراهم می شود.
قناس گیری چاه نیز قبلا” باید انجام شود، این بخش نیز به اشکال گوناگون انجام می گردد، بعضی ابتدا در نزدیکی درب طبقات و سمت انتهای چاه، ۲ سری شاقول انداخته (جلو و عقب چاه آسانسور) و فواصل سیم شاقول نسبت به دیوار هر طرف را در کلیه طبقات برداشت و به همین ترتیب فواصل شاقول جلو را با دیوار دو طرف یاداشت نموده، سپس اعداد را بازبینی نموده و کمترین فاصله در سراسر چاه آسانسور را ملاک قرار داده و شاقول اندازی اصلی را بر اساس همان نقطه ای که تنگ تر است آغاز می کنند.
برای شاقول اندازی ریلهای کابین، در نظر گرفتن فاصله دهانه ریل طبق نقشه اجرایی درب و ریل بر اساس ظرفیت، با در نظر گرفتن فاصله ۵ سانتیمتری از لبه ریل به سمت دیوار انتهای چاه، از بالا شاقول را آویزان می کنند.
برای آرام گرفتن شاقول که اصطلاحا” به آن “خواب کردن شاقول گفته می شود”، معمولا” با استفاده از سطلی که در آن آب و یا روغن سوخته وجود دارد (شاقول در روغن سوخته زودتر آرام و ساکن می گیرد) و در کف چاهک درست زیر محل آویزان شدن شاقول گذاشته می شود، انتهای سیم شاقول که به آن وزنه سنگین متعادلی مثل یک تکه لوله با قطر ۶ که در درون آن سرب ریخته شده و در مرکز لوله یک قلاب برای نگه داشتن سیم شاقول تعبیه شده را درون سطل یا قوطی که در آن آب یا روغن سوخته قرار داده و تا آرام گرفتن آن باید منتظر بود.
“وزنه شاقول” در اجرای درب و ریل بسیار موثر است، به همین جهت نصاب با تجربه با استفاده از یک تکه لوله، شبیه لوله داربست یا با قطر بیشتر وزنه ای سنگین می سازند که در ساختمانهای بلند کارایی دارد، فقط باید دقت شود که میله اتصال به سیم شاقول در این قطعه باید دقیقا” در مرکز لوله قرار گیرد.
نکته ای که باید در اینجا به آن اشاره کنم، انتخاب زمان شاقول اندازی می باشد، که باید وقتی باشد که هوا آرام و جریان باد شدید وجود نداشته باشد، چون زمانی که باد با شدت می وزد، داخل چاه آسانسور شدت جریان باد بیشتر است و اختلال در کار شاقول اندازی بوجود می آورد.
برای بستن سیم شاقول در بالا می توانیم یک تکه ناودانی یا نبشی را در محل مناسب طبق نقشه درب و ریل و با توجه به غناث گیری انجام شده، در محل مناسب فیکس نموده و یک سر سیم شاقول را با قرار دادن وزنه مورد نظر به پائین آویزان کرده تا به ته چاه برسد، سپس سر دیگر را در نقاط مورد نظر روی نبشی یا ناودانی بالا که نصب کرده ایم سفت می بندیم و سعی می کنیم سیمی که آویزان است، حتما” از شیاری که با تیغه اره روی نبشی یا ناودانی ایجاد کرده ایم دقیقا” عبور کند.
در کف چاه نیز به همین صورت وقتی سیم شاقول، که شاقول بر سر آن آویزان است و درون مایع داخل قوطی قرار دارد، آرام گرفت و حرکتی نداشت، نبشی یا ناودانی مربوط به قسمت کف چاه را نیز در محل مربوطه دقیقا” مماس با سیم شاقول قرار داده و ابتدا آن را فیکس نموده و سپس، سیم شاقول درست در نقطه ای که با تیغه اره شیار ایجاد شده، تا جایی که می شود کشیده آنرا محکم می بندیم.
برای مشاهده قیمت های درب آسانسور کلیک کنید
دقت در موازی قرار گرفتن نمای بیرون درب با لابی یا راهرو درزمان شاقول اندازی
نکته ای که یاد آوری آن مهم است، بارها شاهد بوده ایم، درب آسانسور در طبقه نسبت به راهرو یا کریدور و یا لابی، کمی کج قرار گرفته و در یک خط مواری با راهرو و لابی نمی باشد، یعنی اگر با دقت به دو طرف چهارچوب درب نگاه کنیم، فواصل دو طرف یکسان نمی باشد. برای جلو گیری از این وضعیت، اگر در زمان شاقول اندازی ریلهای کابین، موازی بودن شاقولهای ریل کابین با دیوار بیرونی روبروی درب را نیز کنترل نمائیم، از بروز نقیصه مذکور جلوگیری می شود، تا زمانی که درب نصب شد نسبت به راهرو و دیوار مقابل موازی بوده و انحرافی نداشته باشد.
نصاب برای شروع کار باید با تمام تجهیزات مربوط به کار نصب، وارد کارگاه گردد
پس از اتمام شاقول اندازی می توان از “ساعت ریل” و یا از “شابلن ریل” که نوعی “ریل بند” می باشد برای نصب ریلها استفاده کرد ضمن اینکه در این مرحله استفاده از:
تراز سالم و دقیق (ترجیحا” صنعتی)
متر چوبی
گونیای فلزی ضروری است.
“ریل بند” یا “شابلن ریل” که متشکل از دو تکه نبشی نمره ۵ یا ۶ بوده با اندازه خاص براساس دهانه ریل، که هر کدام از این نبشی ها دو سوراخ در دو طرف و زائده ای به ضخامت تیغه ریل که در یک طرف لبه دو سر آن وجود دارد و بوسیله دو پیچ و مهره ۱۲×۶۰ به هم متصل می شود، وقتی “شابلن ریل” را به دو تیغه ریلهای دو طرف نصب و پیچ آن کمی محکم گردد، باعث می شود دو ریل در یک راستا قرار گرفته و از وجود انحراف ریل جلوگیری می کند و فاصله دهانه ریل نیز توسط آن حفظ می شود.
معمولا” در زمان نصب ریل های کابین، به دلیل وجود موتور درب و تجهیزات درب، سمت جلو کابین سنگین تر از قسمت عقب کابین می باشد، به همین دلیل فاصله قسمت جلو کابین تا آکس ریل، حدود ۱۰ الی ۱۴ سانتیمتر کمتر از فاصله قسمت عقب کابین (یا تا آکس ریل قاب وزنه)می باشد.
دلیل این اختلاف، فاصله بالانس شدن کابین است، تا اگر به صورت اتفاقی لرزه گیرها شل شود، کابین کله نکند (به یک سمت متمایل نشود)
لذا عرض چاهک را به صورت مساوی از وسط تقسیم می کنیم و برابر ابعاد نقشه که دهانه ریل را مشخص کرده و در نقطه ریلها را با وضعیت چاه منطبیق نموده و شاقول ریلها را از همان نقطه می اندازیم.